Tính chất vật lý
Axit oxalic là axit hữu cơ (H2C2O4) có tính axit khá mạnh, gấp khoảng 10 nghìn lần axit acetic. Ở điều kiện thường, axit oxalic tồn tại ở dạng tinh thể màu trắng, dễ tan trong nước tạo dung dịch không màu, có vị chua.
– Các dianion của axit oxalic được gọi là oxalat.
– Dạng khan của axit oxalic là HOOC-COOH và dạng ngậm nước là HOOC-COOH.2H2O tương ứng với phân tử gam là 90,03 g/mol và 126,07 g/mol.
– Độ hòa tan trong nước ở 25 độ C: 14,3 g/100ml.
– Điểm sôi: 157 độ C ở 25 độ C.
Tính chất hóa học
Axit oxalic là một axit tương đối mạnh mẽ, mặc dù là một axit cacboxylic:
C2O4H2 ⇌ C2O4H− + H+ pKa = 1.27
C2O4H− ⇌ C2O2−4 + H+ pKa = 4.27
Axit oxalic tham gia nhiều phản ứng đặc trưng của axit cacboxylic khác. Nó tạo thành este: như dimethyl oxalate (M.P. 52,5-53,5 ° C (126,5-128,3 ° F)). Ngoài ra nó cũng tạo ra một axit clorua được gọi là oxalyl clorua..
Oxalat, bazơ liên hợp của axit oxalic, là một phối tử tuyệt vời cho các ion kim loại, ví dụ thuốc oxaliplatin.
Axit oxalic và oxalat thể bị oxy hóa bởi permanganat trong một phản ứng xúc tác.
Oxalat là một phối thể tuyệt vời cho các ion kim loại, trong đó nó thường liên kết dưới dạng phối thể kiểu “hai răng”, tạo thành một vòng 5-thành viên dạng MO2C2. Một phức chất để minh họa là [Fe(C2O4)3]3-. Ái lực của các ion kim loại đôi khi được thể hiện trong xu hướng tạo thành các chất kết tủa. Vì vậy, axít oxalic cũng kết hợp với các kim loại như canxi, sắt, natri, magiê và kali trong cơ thể để tạo thành các tinh thể của các muối oxalat tương ứng, chúng là các chất kích thích ruột và thận. Do nó liên kết với các thành phần dinh dưỡng quan trọng như canxi, nên việc sử dụng dài hạn các loại lương thực, thực phẩm chứa nhiều axít oxalic có thể dẫn đến sự thiếu hụt chất dinh dưỡng. Những người khỏe mạnh có thể tiêu thụ một cách an toàn các thức ăn như thế ở mức độ vừa phải, nhưng những người có các rối loạn liên quan tới thận, bệnh gút, thấp khớp hay các dạng nào đó của các tổn thương âm hộ mạn tính (vulvodynia) nói chung không nên dùng các loại thức ăn đó.
Ứng dụng
– Dùng làm chất cần màu , được sử dụng nhiều trong ngành công nghiệp nhuộm.
– Axit oxalic được sử dụng để chế tạo da thuộc, đáng bóng đá hoa cương và xử lý nước.,
– Axit oxalic công nghiệp là axit oxalic hữu cơ có tính khử nên được dùng làm chất tẩy trắng, khử gỉ sét, tẩy bản kẽm trong công nghiệp in ấn, chế tạo dung dịch tẩy rửa các thiết bị điện và tẩy một số loại vết bẩn. Ở Việt Nam, nhiều hộ kinh doanh sử dụng axit oxalic làm chất tẩy trắng sợi bún, bánh canh, hủ tiếu,…
– Dùng trong việc kết tủa và phân tách kim loại đất hiếm trong công nghiệp luyện kim.
– Trong sản xuất dược phẩm, axit oxalic được dùng để chế tạo khá nhiều loại thuốc, điển hình là Terramycin, Acheomycin và Borneo.
– Sản xuất phân bón, tổng hợp hóa hữu cơ.
– Axit oxalic được dùng trong hoạt động phục chế đồ gỗ nhờ khả năng loại bỏ lớp bề mặt gỗ bị khô và làm lộ ra lớp gỗ vẫn còn mới ở phía dưới.
– Trong hoạt động nuôi ong lấy mật, axit oxalic dạng bay hơi được sử dụng để làm thuốc diệt bét Varroa sống ký sinh.
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.